Oyun Dünyasında Son Dönem Trendlerine Bakış – 2024
2024 oyun sektöründe uzun zamandan sonra geçirilen en çalkantılı yıllardan biri olurken, hem ekonomik, hem kültürel hem de oyuncu tüketim alışkanlıklarında isteklerin değişimine dair tartışmaların sıkça yaşandığı bir yıl oldu.
- Ekonomideki enflasyon ve belirsizlik ortamı, oluşan olası kriz beklentileri şirketleri sert tedbirler alarak küçülmeye gitmeye zorluyor. Yıl boyunca oyun sektöründeki işsizlik rakamları ardı ardına gelen işten çıkarmalarla görülmedik şekilde artış gösterdi. Sektörün yaratıcı işler ortaya çıkarmakta zorlanmaya başladığı oldukça dağınık bir yıl yaşadık.
- Oyuncuların birbiri ardına çıkan başarısız yüksek bütçeli oyunculara olan tepkisi, oyun satın alma seçimlerini de etkiliyor. Bağımsız ve düşük bütçeli oyunlar ciddi atılım gösteriyor.
- Konsolların yeni jenerasyonları beklenmeye başlanırken satışlarında yaşanan düşüşler, Steam Deck ve devamında başlayan yeni nesil güçlü el konsolu cihazları dönemiyle farklı bir rekabeti de beraberinde getirdi. Oyuncular giderek PC kalitesine yakşalan taşınabilir el cihazlarına daha fazla yöneliyor.
- Başta Türkiye olmak üzere dünyada oyun içeriği tüketimi alışkanlıkları mecraları değişim gösteriyor. Kick, Twitch rekabeti ve Discord’un kapatılması önemli satırbaşları.
- Oyun sektörünün rekabetçi yüzü olan espor girdiği “Espor Kışı” döneminden çıkmakta halen zorlanıyor. Türkiye’de espora yönelik marka reklam harcamaları da yavaşladı.
Oyun sektöründe çalışanlar da ekonomik belirsizlikler ve enflasyon gibi etkilerden kaçamadı. Son 1.5 yılda devam eden teknolji ve oyun şirketlerindeki toplu işten çıkarma dalgası sebebiyle sektör zorlu bir süreçten geçiyor. Avrupa’da oyun geliştirme şirketlerinde çalışanların %21’nin işten çıkarıldığı, %23’ünün de kendi isteğiyle başka şirketlere geçmeyi seçtiği bir dönemden geçiyoruz. *
Bir yandan konsol cihazları da kendi jenerasyonlarının sonlarına doğru yaklaşırken, Microsoft’un Xbox, Sony’nin PlayStation, Nintendo’nun Switch gibi ürünlerin satışlarında beklenen düşüşlerin gerçekleşirken yeniden oyuna dahil olan taşınabilir konsol trendi yükselişe geçti. Steam Deck’in öncülüğünde popüler hale gelen el konsolu cihazlarında ardı ardına duyurulan farklı markalara ait modellerin satış rakamlarının yükseliyor olması ve bu trendin devamının geleceği beklentisi önemli gelişmeler arasında. **
2024 indie oyun satışları
Tüm bunlara ek olarak oyuncularda büyük stüdyoların gösterişli ve iddialı yapımlarının yarattığı hayal kırıklıklarına karşı bir tepki ve bağımsız oyun geliştiricisi ekiplerin “indie” oyunlarına artan bir ilgi var. Tabiri caizse Hollywood’un ve mainstream platformların kendini tekrar eden işlerindense bağımsız film yapımcılarından gelen işlerin daha fazla takdir edilmesine benzer bir süreç oyun sektöründe de yaşanıyor. Özellikle yüksek bütçeli(AAA ya da AAAA) çıkan oyunların pek çoğunun beklenti altında kalması, geliştirici ve yayıncı firmalar olan, Sony, Ubisoft, Warner Bros gibi isimlerin yüz milyonlarca dolarlık zarar etmesine sebep oldu. Bu aynı zamanda oyuncuların yüksek bütçeli oyunları satın almaya karşı ön yargı sahibi olmasını daha da fazla tetiklerken, pek çok oyuncu çok daha düşük bütçeyle üretilen ve genelde 10 doların altında fiyat etiketiyle çıkan bağımsız oyunlara artan bir ilgi gösteriyor. Tarihte ilk kez indie oyunların Steam’de elde ettiği gelir, büyük stüdyo oyunlarının oyunlarını geride bıraktı. ***
Ayrıca oyuncuların yarıya yakını halen zamanlarının yarısını eski oyunları oynamaya ayırıyor. Yani her yıl bir önceki yıldan fazla oyun çıksa da, Fornite, Minecraft, GTA V, League of Legends gibi online oyunlar yenilenen içerikleriyle oyuncuların oynama saatinden büyük bir pay alıyorlar. ****
Önceki senelerde adları sıklıkla başarısız yapımlarla anılan beyaz perdedeki oyun adaptasyonları son dönemde tam aksine çok takdir gören ve rekor izlenmeler elde eden, Fallout, The Last of Us, Arcane gibi diziler, Tetris, Sonic, Mario gibi klasiklerin sinema uyarlamalarıyla bu trendi tam tersine döndürdü. Artık oyunların satışı ve IP’lerin devamlılığı adına cross-promo çabalarının vazgeçilmez parçası bu uyarlamalar haline geldi. Bu oyun adaptasyonları için üretici stüdyolar Netflix, Amazon gibi platformlarla bir araya gelerek, ödüllü Hollywood isimleriyle birlikte yüksek bütçeli prodüksiyonlara yöneliyor.
Hem Türkiye’de hem de dünyada oyun canlı yayın tüketimi anlamında alışkanlıkların ve tüketim saati datalarının değişimi de artmaya devam ediyor. Özellikle Türkiye’deki en popüler oyun içerik üreticilerinin büyük bölümünün, 2022 sonunda hayatına başlayan ve ilk etapta çalkantılı isimlerle yaptığı işbirliği ve platformlar arası gerçekleşen rekor transfer ücretleri ile dikkat çeken Kick canlı yayın platformuna geçmesi önemli konu başlıklarından biri olmaya devam ediyor. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de oyun canlı yayınlarının en büyük yüzü olan Twitch, popülerliğini ve izlenme saatlerini daha olanaklar sağlayan rakibi Kick’e kaptırmış durumda. Haliyle Türkiye’de bu alanda reklam harcamaları yapan firmalar da artık bu yeni mecraya adapte oluyor. *****
Oyuncuların tercihi olan sosyal platformlar arasında özellikle iletişim anlamında rakipsiz bir şekilde birinci tercih olan Discord’un Türkiye’de yasaklanması, oyuncuların yanı sıra topluluk yönetimi yapan oyun stüdyoları, eğitim grupları, workshop gibi faaliyetleri yürüten kişi ve kurumları ve elbette oyun influencerlarını da pek çok zorluklukla karşı karşıya getiriyor. Halen resmi kurumlarla, Discord arasında geçen yazışma süreçlerinin belirsizliği sürerken ülkede milyonlarca oyuncunun durumdan etkilendiği biliniyor.
Ayrıca, oyun sektörünün rekabetçi yüzü olan Espor eko-sisteminde de bir yılı aşkın süredir devam eden kontrollü küçülme halen etkisini sürdürüyor. Pek çok espor takımı, belli oyunlardaki branşlarını kapatırken, büyük çalkantılar yaşayan Amerikalı influencer ve espor organizasyonu FaZe’in borsadaki yıkıcı değer kaybına benzer olarak, David Beckham’ın da yatırımcıların ortağı olduğu Guild Esports gibi takımlar da düşen borsa değerlemelerin zor günler yaşıyor. Son 3 yılda neredeyse kontrolsüz büyüyen, sürdürülemeyen gelir-gider dengesi yüzünden zor zamanlar yaşayan espor organizasyonları halen doğru gelir modelini bulmaya çalışıyor. Batı’da yatırım anlamında hız kesen alanda, 2030’a kadar oyun sektörüne 38 milyar dolar kaynak ayıran ve bunun bir parçası olarak da 60 milyon dolar ödül havuzuna sahip ve 25 Ağustos’ta son bulan ‘Espor Dünya Kupası’ gibi etkinliklere ev sahipliği yapan Suudi Arabistan gibi yeni oyuncuların sektörde öncülük ettiği bir döneme şahitlik ediyoruz. ******
Özetle tüm dünyada olduğu gibi trendlerin daha çok finansal tablolara bağlı olarak şekillendiği bir dönemden geçiyoruz. Oyuncular oyun tüketimlerine halen iştahla devam ederken, globalde çok değişmeyen trendlerden farklı olarak Türk oyuncusu yasaklar ve tamamı kur endeksli olan oyunlar ve oyun servislerinde sürekli değişen bedellere adapte olmaya çalışıyor. Yeni nesil konsollara ve bilgisayar donanımlarının artan fiyatlarına erişimin zorlaşması da Türk oyuncularını yeni çıkan oyunlar yerine eski indirimli oyunlara, F2P dediğimiz ücretsiz oyunlara daha fazla yönelmeye itebileceği gibi aynı zamanda TL kur uygulaması kalkmadan önce orijinal oyun alma alışkanlığı edinmiş ve bundan keyif alan çok geniş bir oyuncu kitlesinin yeniden kaçak Torrent oyunlara geri dönmesine de sebep olabilir. 2025 ise yine geçtiğimiz yıl kriz atlatan firmalarının kendilerini ispat etme ve oyuncuları geri kazanma yılı olarak anılacak gibi duruyor.
Kaynakça
